Enkele bedenkingen van Jef Groffen

Wat kader bij het onderwijsdebat in Terzake van vorige week. Enkele weetjes.

1. Huiswerk waarbij ouders moeten tussenkomen of begeleiden vergroot de ongelijkheid en valt dus te vermijden.
2. Met toetsen vergroot je geen kansen, dat doe je met straffe lessen. Hoe meer toetsen hoe minder tijd voor straffe lessen.
3. 12 000 000 euro extra verdeeld over een kleine 4000 scholen is 3000 euro per school . Het equivalent van een 10tal spotgoedkope laptops.
4. De koala toets legt zelf de lat op het einde van de derde kleuterklas. Er zijn heel wat kinderen die meer tijd nodig hebben om dat Nederlands te leren. Niets mis met toetsen, maar je moet er wel verstandig mee omgaan.
5. Er zijn schoolreglementen waar niet in staat wat op tv wordt gezegd.
6. Er is in dit hele debat niemand die zegt dat Nederlands niet belangrijk is.
7. Het debat wordt gevoerd door mensen die niet in rekening nemen dat er een verschil is tussen taalarmoede en een gebrek aan kennis van het Nederlands. Dat is niet hetzelfde. Een taalrijke opvoeding geeft meer kansen. Of dat nu in het Nederlands is of niet. Je kan dat lastig vinden, maar het is wetenschap.
8. Mensen in kansarmoede strijden voor hun primaire behoeften. Overal ter wereld zien we dat wie in die situatie zit keuzes maakt die wie met secundaire behoeften bezig is niet begrijpt. Wil je dat mensen echt voor het verwerven van een tweede taal gaan? Zorg dan dat hun primaire behoeften zijn voldaan.

En zo verder…

Mijn gedacht, voor wat het waard is:

Personeelsbeleid bestaat niet in ons onderwijs.

Wie gelukkige werknemers wil, die floreren in hun job, trouw zijn aan het bedrijf, zichzelf ontwikkelen en veel werk verzetten, voert best personeelsbeleid.

Maar:

De regeltjes voor het aanwerven, aanstellen en benoemen van leerkrachten zijn niet meer van deze tijd. Ze staan een hedendaags personeelsbeleid in de weg in plaats van het te ondersteunen. Zo is het systeem niet opgewassen tegen demografische golven, werkt het gelatenheid in de hand en zorgt het voor negatieve onderlinge concurrentie en zeker in het begin van een onderwijs-carrière voor valse veiligheid.

De opdracht van een leerkracht is uitermate flew omschreven. Dat is slecht op vele vlakken. De perceptie bijvoorbeeld. De job wordt gemakkelijk weggezet als luxe. De leerkracht moet maar 24uur werken, uren duren in het onderwijs maar 50 minuten en onderwijzers hebben waanzinnig veel vakantie.

De overheid kleurt de uren teveel. Dat wil zeggen dat ze wel uren geven, maar meteen ook zeggen wat met die uren moet gebeuren. Daarbij negeert de overheid het onwaarschijnlijk grote verschil tussen scholen en de contexten waarin ze opereren. Ze fnuiken er onmiddellijk elke poging tot een personeelsbeleid op maat mee.

Directeurs zijn onvoldoende opgeleid om echt personeelsbeleid te voeren en hebben er bovendien onvoldoende tijd voor. Wie zich er toch aan waagt is de vreemde eend in de bijt en moet stroomopwaarts roeien. Laat staan dat er een personeelsbeleid is voor directeurs. Allemaal erg bijzonder. We weten immers dat de allerbelangrijkste schakel voor onderwijskwaliteit de leerkracht is, de tweede belangrijkste de directeur.

Mijn mening? Herwaardeer de job van de onderwijzer door een gedegen personeelsbeleid van scholen te verlangen. Zorg dan wel voor sterk verbeterde regelgeving rond dat personeelsbeleid waarin enerzijds met respect voor de leerkracht rechten kunnen opgebouwd worden en anderzijds wie excelleert beloond kan worden. Maak groeien in de job mogelijk. Verhelder de regelgeving rond de opdracht van onderwijzers. Geef scholen middelen en uren die je zo weinig mogelijk kleurt. Vraag van de school om deze middelen verantwoord binnen het onderwijs-kwaliteits-kader in te zetten en last maar niet least, investeer in je directeurs.